Bạn đang theo dõi bài viết Bia thủ công (Craft Beer) là gì? Khám phá thế giới bia dành cho người sành điệu.tại 36streets.com.vn Bạn có thể truy cập nhanh bằng mục lục của bài viết để có thể xem thông tin mình cần nhanh chóng nhất nhé.
Nếu bạn là người yêu thích bia hoặc đơn giản chỉ muốn mở rộng khẩu vị của mình, chắc hẳn bạn đã từng nghe qua cụm từ “bia thủ công” hay “Craft Beer.” Nhưng bia thủ công là gì? Điều gì khiến nó trở nên đặc biệt so với các loại bia công nghiệp thông thường?
Hãy cùng 36streets khám phá thế giới đầy màu sắc và hương vị của bia thủ công trong bài viết này!
1. Bia thủ công là gì?
Bia thủ công (Craft Beer) là loại bia được sản xuất bởi các nhà máy bia nhỏ, độc lập và mang đậm dấu ấn sáng tạo của người nấu bia. Khác với bia công nghiệp – vốn được sản xuất hàng loạt để đảm bảo tính ổn định và giá thành thấp – bia thủ công tập trung vào chất lượng, sự độc đáo và trải nghiệm thưởng thức.
Theo Hiệp hội các nhà sản xuất bia thủ công Hoa Kỳ (Brewers Association), một nhà máy bia được coi là sản xuất bia thủ công nếu đáp ứng các tiêu chí sau:
- Sản lượng nhỏ: Không vượt quá 6 triệu thùng bia mỗi năm.
- Độc lập: Ít nhất 75% cổ phần của nhà máy không thuộc sở hữu của các tập đoàn bia lớn.
- Truyền thống: Sử dụng phương pháp nấu bia truyền thống, không chứa các nguyên liệu thay thế rẻ tiền như ngô hoặc gạo để giảm chi phí.
Nói cách khác, bia thủ công không chỉ là một loại đồ uống – đó là sự kết hợp giữa nghệ thuật, đam mê và khoa học.
2. Đặc điểm của bia thủ công
Bia thủ công nổi bật với một số đặc điểm sau:
- Quy trình sản xuất tỉ mỉ
Mỗi mẻ bia thủ công được ủ với sự chú tâm đến từng chi tiết, từ lựa chọn nguyên liệu đến quá trình lên men. Các nhà sản xuất thường thử nghiệm với nhiều loại hoa bia, mạch nha và men bia để tạo ra hương vị đặc trưng riêng biệt. - Hương vị đa dạng, phong phú
Không bị giới hạn bởi các tiêu chuẩn công nghiệp, bia thủ công có thể có vô số hương vị, từ nhẹ nhàng, sảng khoái đến đậm đà, phức tạp. Có loại bia mang hương cam chanh, có loại lại có mùi khói hoặc cà phê, tạo nên một thế giới đầy sắc màu cho người yêu bia khám phá. - Thành phần nguyên liệu chất lượng cao
Bia thủ công sử dụng nguyên liệu tự nhiên và thường không có chất bảo quản hoặc phụ gia nhân tạo. Điều này giúp giữ nguyên hương vị và đảm bảo độ tươi ngon của bia.
3. Lịch sử và sự phát triển của bia thủ công
Bia là một trong những thức uống lâu đời nhất của loài người, có lịch sử hàng nghìn năm. Nhưng khái niệm bia thủ công chỉ thực sự xuất hiện mạnh mẽ trong thế kỷ 20.
Nguồn gốc của bia thủ công
Trong thời Trung Cổ, hầu hết bia đều được sản xuất tại các tu viện hoặc các hộ gia đình nhỏ. Nhưng khi cuộc cách mạng công nghiệp diễn ra, các nhà máy bia lớn dần thống trị thị trường với sản phẩm bia công nghiệp rẻ và dễ uống.
Tuy nhiên, vào những năm 1970, một nhóm nhỏ những người đam mê bia tại Mỹ bắt đầu phản đối xu hướng này và tự ủ bia tại nhà. Phong trào này nhanh chóng lan rộng, dẫn đến sự bùng nổ của các nhà máy bia thủ công.
Sự phát triển của Craft Beer trên thế giới
Từ Mỹ, làn sóng bia thủ công lan rộng ra châu Âu, Úc và nhiều khu vực khác. Ngày nay, các quốc gia như Bỉ, Đức, Anh, Nhật Bản và Việt Nam đều có cộng đồng bia thủ công phát triển mạnh mẽ.
Bia thủ công tại Việt Nam
Ở Việt Nam, bia thủ công bắt đầu nở rộ từ khoảng năm 2015, với sự xuất hiện của các thương hiệu như Pasteur Street Brewing, Heart of Darkness, East West Brewing, v.v. Hiện nay, thị trường bia thủ công trong nước đang trên đà phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là tại các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội và Đà Nẵng.
4. Quy trình sản xuất bia thủ công
Bốn nguyên liệu chính của bia thủ công
Một mẻ bia thủ công thường bao gồm bốn nguyên liệu chính:
- Mạch nha (Malt) – Tạo nên màu sắc và hương vị cơ bản của bia.
- Hoa bia (Hops) – Đóng vai trò như một chất bảo quản tự nhiên, tạo vị đắng và hương thơm.
- Men bia (Yeast) – Lên men, biến đường trong mạch nha thành cồn và khí CO₂.
- Nước – Thành phần quan trọng nhất, chiếm khoảng 90% trong bia.
Ngoài ra, một số nhà sản xuất bia thủ công có thể thêm vào các nguyên liệu đặc biệt như trái cây, gia vị, thảo mộc, cà phê, cacao, hoặc gỗ sồi để tạo ra hương vị độc đáo.
Các bước sản xuất bia thủ công
Quá trình nấu bia thủ công bao gồm 6 bước chính:
Bước 1: Nghiền mạch nha (Malting & Milling)
Mạch nha (thường là đại mạch) được làm sạch, sấy khô, sau đó nghiền nhỏ để tạo ra một loại bột gọi là malt crush. Quá trình này giúp giải phóng tinh bột trong hạt, chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo.
Bước 2: Nấu bia (Mashing & Lautering)
Malt crush được trộn với nước nóng trong thùng nấu, tạo ra một hỗn hợp gọi là mash. Trong quá trình này, tinh bột từ mạch nha sẽ được chuyển hóa thành đường. Sau đó, hỗn hợp này được lọc để thu được chất lỏng ngọt gọi là wort (nước đường bia).
Bước 3: Luộc với hoa bia (Boiling & Hopping)
Wort sau khi lọc được đun sôi và thêm hoa bia để tạo vị đắng, cân bằng với vị ngọt của mạch nha. Ở bước này, các nhà sản xuất có thể thay đổi loại hoa bia hoặc thời điểm cho vào để tạo ra nhiều tầng hương vị khác nhau.
Bước 4: Lên men (Fermentation)
Sau khi làm nguội, wort được chuyển sang bồn lên men và thêm men bia. Men bia sẽ ăn đường và tạo ra cồn, CO₂, và các hợp chất hương vị đặc trưng.
Thời gian lên men có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, tùy vào loại bia.
Bước 5: Ủ bia (Conditioning & Maturation)
Sau khi lên men chính, bia tiếp tục được ủ lạnh trong một khoảng thời gian để làm mịn hương vị và giúp các hợp chất trong bia hòa quyện tốt hơn. Một số loại bia còn được ủ trong thùng gỗ sồi để tạo ra những hương vị đặc biệt như hương vani, khói hoặc rượu vang.
Bước 6: Đóng chai và bảo quản (Packaging & Distribution)
Bia sau khi hoàn thiện sẽ được lọc lại lần cuối và đóng vào chai, lon hoặc thùng. Một số loại bia thủ công sẽ không qua quá trình lọc, giúp giữ nguyên men bia và hương vị tự nhiên.
5. Các loại bia thủ công phổ biến
Bia thủ công có nhiều phong cách khác nhau, nhưng dưới đây là một số loại phổ biến nhất:
Ale (lên men ở nhiệt độ cao)
- IPA (India Pale Ale): Vị đắng mạnh, hương hoa bia rõ rệt.
- Pale Ale: Nhẹ nhàng hơn IPA, có vị caramel và hoa cỏ.
- Stout & Porter: Bia đen, có vị cà phê, chocolate và đôi khi là hương khói.
Lager (lên men ở nhiệt độ thấp)
- Pilsner: Bia vàng nhạt, vị giòn, sảng khoái.
- Helles: Bia nhẹ nhàng, cân bằng, phổ biến ở Đức.
- Dunkel: Bia nâu với hương caramel và mạch nha rang.
Các loại bia đặc biệt
- Bia hoa quả: Kết hợp với trái cây như xoài, vải, chanh dây.
- Bia barrel-aged: Ủ trong thùng gỗ sồi để có hương vị phức tạp hơn.
6. Điểm khác biệt giữa bia thủ công và bia công nghiệp
Tiêu chí | Bia thủ công | Bia công nghiệp |
---|---|---|
Sản lượng | Ít, sản xuất giới hạn | Lớn, sản xuất đại trà |
Hương vị | Đậm đà, sáng tạo | Đồng nhất, ít thay đổi |
Nguyên liệu | Chất lượng cao, không chất bảo quản | Thường sử dụng chất bảo quản và nguyên liệu rẻ tiền |
Cách thưởng thức | Nhâm nhi, cảm nhận hương vị | Uống nhanh, giải khát |
7. Xu hướng và tương lai của bia thủ công
Bia thủ công đang ngày càng phổ biến và trở thành một xu hướng toàn cầu. Các microbrewery (nhà máy bia nhỏ) và nanobrewery (nhà máy bia siêu nhỏ) liên tục xuất hiện, mang đến những hương vị mới lạ.
Tại Việt Nam, sự phát triển của bia thủ công hứa hẹn sẽ tiếp tục mạnh mẽ, với nhiều nhà máy bia mới và các quán bar chuyên biệt ra đời.
8. Tại sao bạn nên thử bia thủ công?
- Hương vị phong phú, đa dạng: Từ nhẹ nhàng, dễ uống đến đậm đà, mạnh mẽ.
- Trải nghiệm thú vị: Mỗi ly bia là một câu chuyện về sự sáng tạo.
- Hỗ trợ cộng đồng địa phương: Bằng cách uống bia thủ công, bạn đang ủng hộ các nhà sản xuất nhỏ, góp phần phát triển ngành công nghiệp bia địa phương.
Nếu bạn chưa từng thử bia thủ công, đây chính là lúc bắt đầu hành trình khám phá!
Bạn đã có loại bia thủ công yêu thích chưa? Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn trong phần bình luận nhé! 🍻
Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết Bia thủ công (Craft Beer) là gì? Khám phá thế giới bia dành cho người sành điệudo 36streets.com.vn sưu tầm. Mong rằng những thông tin này hữu ích với các bạn nhé. Các thông tin khiếu nại về bản quyền vui lòng liên hệ contact để xử lý nhanh nhất nhé. Cảm ơn các bạn.