Xu hướng phát triển bia thủ công Việt Nam 2024

Nếu bạn nghĩ bia chỉ có một vài loại quen thuộc như lager hay pilsner, thì bia thủ công (craft beer) sẽ mở ra một thế giới hoàn toàn mới! Tưởng tượng bạn đang cầm trên tay một ly bia có hương chanh dây tươi mát, hay một dòng IPA thơm nồng với hậu vị cà phê đậm đà – đó chính là sức hút của bia thủ công.

Ở Việt Nam, bia thủ công không còn là một trào lưu thoáng qua mà đã trở thành một phân khúc thị trường đang phát triển mạnh mẽ. Với sự thay đổi trong khẩu vị và nhu cầu trải nghiệm mới lạ của người tiêu dùng, năm 2024 hứa hẹn sẽ là thời điểm vàng để bia thủ công tiếp tục mở rộng, sáng tạo và khẳng định chỗ đứng. Cùng 36streets tìm hiểu ngay nhé.

1. Tổng quan về sự phát triển của bia thủ công tại Việt Nam

2. Tình hình thị trường bia thủ công Việt Nam hiện nay

Bia thủ công (craft beer) tại Việt Nam không còn là một xu hướng ngắn hạn mà đã trở thành một phân khúc thị trường phát triển nhanh chóng với tiềm năng lớn. Từ một cộng đồng nhỏ gồm những người yêu thích bia đặc biệt, bia thủ công đã dần mở rộng ra thị trường đại chúng, thu hút ngày càng nhiều người tiêu dùng tìm kiếm trải nghiệm bia chất lượng cao, hương vị độc đáo.

Dưới đây là bức tranh toàn cảnh về thị trường bia thủ công tại Việt Nam tính đến năm 2024.

Tăng trưởng nhanh chóng

Nếu như cách đây 10 năm, bia thủ công tại Việt Nam chỉ xuất hiện rải rác trong một vài quán bar nhỏ phục vụ khách nước ngoài, thì hiện nay, thị trường đã phát triển mạnh mẽ với hàng loạt thương hiệu nội địa lẫn quốc tế.

Số lượng nhà máy bia tăng trưởng đáng kể

• Vào khoảng năm 2015, số lượng nhà máy bia thủ công (craft breweries) tại Việt Nam chỉ đếm trên đầu ngón tay, với những cái tên tiên phong như Pasteur Street Brewing, Heart of Darkness, Fuzzy Logic, East West Brewing.
• Đến năm 2024, số lượng này đã tăng lên hơn 50 thương hiệu lớn nhỏ, trải dài từ TP.HCM, Hà Nội đến Đà Nẵng, Nha Trang và các tỉnh khác.

Mở rộng kênh phân phối

Bia thủ công không còn bị giới hạn trong các quán bar cao cấp hay nhà hàng phong cách châu Âu mà đã mở rộng kênh phân phối:

• Taprooms (Quán bia của chính nhà máy sản xuất): Các thương hiệu lớn như Pasteur Street Brewing hay East West Brewing đều mở nhiều taproom để phục vụ trực tiếp khách hàng.
• Nhà hàng, quán ăn cao cấp: Ngày càng nhiều nhà hàng Việt Nam phục vụ bia craft, kết hợp với món ăn địa phương để tạo ra những trải nghiệm ẩm thực độc đáo.
• Siêu thị, cửa hàng tiện lợi: Một số thương hiệu craft beer đã xuất hiện trên kệ của các chuỗi siêu thị như Annam Gourmet, L’s Place hoặc một số cửa hàng tiện lợi cao cấp.
• Kênh online: Sau đại dịch COVID-19, kênh bán hàng online phát triển mạnh, giúp bia craft tiếp cận dễ dàng hơn đến người tiêu dùng.

Sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng

Với sự phát triển của bia thủ công, thói quen uống bia của người Việt cũng có những thay đổi đáng kể. Trước đây, bia chủ yếu được coi là thức uống cho những buổi tụ tập đông người, đi kèm với bàn nhậu, nhưng nay, ngày càng nhiều người xem bia craft như một trải nghiệm cá nhân mang tính thưởng thức.

Từ “uống cho vui” sang “thưởng thức có gu”

• Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến chất lượng thay vì số lượng. Trước đây, phần lớn người Việt uống bia theo kiểu “bàn nhậu” – càng nhiều càng tốt. Tuy nhiên, bia craft hướng đến một trải nghiệm khác, nơi mà hương vị, thành phần và phong cách ủ bia đóng vai trò quan trọng hơn số lượng.
• Thay vì chọn bia đại trà, nhiều người bắt đầu tìm kiếm những dòng bia có hương vị độc đáo như IPA (India Pale Ale) với vị đắng mạnh, Stout với hương cà phê, hay Sour Ale với vị chua mát.

Thế hệ trẻ là động lực chính thúc đẩy sự phát triển

Một trong những yếu tố quan trọng giúp bia thủ công phát triển chính là thế hệ Millennials (1981 – 1996) và Gen Z (1997 – 2012).

• Gen Y và Gen Z thích sự sáng tạo: Họ thích thử những thứ mới lạ, không ngại chi trả cho trải nghiệm và thường xuyên tìm kiếm những dòng bia độc đáo.
• Mạng xã hội đóng vai trò quan trọng: Rất nhiều quán bia craft tận dụng nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok để quảng bá sản phẩm. Người trẻ thích chia sẻ trải nghiệm bia mới, giúp lan tỏa nhanh chóng đến cộng đồng.

Xu hướng “Uống ít nhưng uống chất”

Văn hóa “bàn nhậu” với bia công nghiệp vẫn rất phổ biến, nhưng ngày càng nhiều người lựa chọn bia craft với tư duy khác:

• Ít nhưng chất: Thay vì uống nhiều bia rẻ, họ chọn một ly IPA hay Stout có hương vị đậm đà với giá cao hơn nhưng chất lượng hơn.
• Kết hợp với ẩm thực: Không còn chỉ uống bia với mồi nhậu truyền thống, bia craft dần trở thành một phần trong các bữa ăn cao cấp, kết hợp với phô mai, thịt bò, đồ nướng…

Sự tham gia của các thương hiệu lớn và nhỏ

Hiện nay, thị trường bia thủ công tại Việt Nam có thể chia thành 3 nhóm chính:

Các thương hiệu tiên phong, có quy mô lớn

Những cái tên như Pasteur Street Brewing, East West Brewing, Heart of Darkness đã phát triển từ những xưởng nhỏ thành các thương hiệu lớn, có mặt tại nhiều thành phố.

• Các thương hiệu này có khả năng sản xuất ổn định, đa dạng hóa sản phẩm và xuất khẩu ra thị trường quốc tế.
• Ví dụ: Pasteur Street Brewing đã xuất khẩu bia của họ sang Mỹ, Nhật Bản và một số nước châu Á.

Các nhà máy bia vừa và nhỏ đang phát triển

Bên cạnh các ông lớn, nhiều thương hiệu nhỏ cũng đang nổi lên, tạo ra sự đa dạng trên thị trường:

• Belgo (TP.HCM): Chuyên về bia phong cách Bỉ.
• 7 Bridges Brewing (Đà Nẵng): Phát triển mạnh mẽ tại miền Trung.
• HOPR (Hà Nội): Một thương hiệu mới với các dòng IPA sáng tạo.

Những thương hiệu này thường tập trung vào một phân khúc nhất định, như bia hương vị địa phương hoặc bia craft giá phải chăng.

Sự quan tâm của các hãng bia công nghiệp

Nhận thấy tiềm năng của bia craft, một số hãng bia công nghiệp lớn đã bắt đầu thử nghiệm hoặc hợp tác với các thương hiệu bia thủ công:

• Sabeco (bia Sài Gòn) đã ra mắt một số dòng bia cao cấp hơn để cạnh tranh với craft beer.
• Heineken cũng đã thử nghiệm một số loại bia mang hơi hướng craft tại Việt Nam.
• Các chuỗi nhà hàng lớn dần quan tâm đến bia thủ công, đưa vào menu như một lựa chọn cao cấp.

Bia thủ công ngày càng mang tính bản địa hóa

Một trong những xu hướng quan trọng của bia craft tại Việt Nam là sự bản địa hóa về hương vị và nguyên liệu.

• Sử dụng nguyên liệu Việt Nam: Nhiều nhà máy bia đang tích cực tìm kiếm và sử dụng nguyên liệu từ địa phương như trái cây nhiệt đới (chanh dây, dứa, sầu riêng), cà phê, cacao, tiêu Phú Quốc…
• Mang dấu ấn văn hóa Việt: Một số loại bia được lấy cảm hứng từ văn hóa Việt Nam, như bia có vị phở (kết hợp với quế, hồi, gừng) hoặc bia có vị trà xanh.